Początki nauki czeskiego jak czeski film? Różnice i podobieństwa dla początkujących

Wyobraź sobie, że wchodzisz do czeskiej knajpy, zamawiasz knedliki, a w tle gra ci przyjemna melodia z Krecika – czujesz się jak w domu, prawda? Może się nawet wydawać, że czeski to taki wesoły brat bliźniak polskiego. W końcu oba języki są słowiańskie, mają wspólne korzenie, a nawet w niektórych słowach brzmią podobnie. Ale spróbuj tylko zamówić pomidorówkę... W języku czeskim zwykła zupa pomidorowa wykracza poza nudne kulinarne nazewnictwo i humorystycznie rzecz ujmując, urasta niemal do napoju bogów – po czesku pomidorówka to rajská polévka (rajče – pomidor). Takich sytuacji, gdzie pozorne podobieństwo zaczyna się rozmywać, jest więcej.

Czy naprawdę wystarczy nasza polska intuicja, żeby rozmawiać z Czechem? Przekonajmy się! Wytrop z nami podobieństwa i różnice pomiędzy polskim a czeskim – i przekonaj się, że czeski potrafi zaskoczyć.

Spis treści:

    1. Język czeski, czyli jaki?
    2. Wymowa w języku czeskim
    3. Czeska gramatyka
    4. Strzeż się czeskich fałszywych przyjaciół

Język czeski, czyli jaki?

Cechą charakterystyczną języka czeskiego jest podział na język oficjalny i potoczny. Ten pierwszy to język literacki (spisovná čeština) i usłyszysz go w telewizji, prasie i szkole. Język potoczny (obecná čeština) używany jest na co dzień – to interdialekt, którym posługują się głównie mieszkańcy Czech i zachodnich Moraw w rozmowach z przyjaciółmi czy z rodziną. Potoczny czeski wywodzi się z gwary środkowoczeskiej (z okolic Pragi) i występuje tylko w postaci mówionej.

Warto mieć świadomość, że można spotkać w Czechach więcej odmian, gwar, dialektów czy narzeczy. Odmiany mogą się znacznie różnić między sobą. Sprawdź, jakie są różnice pomiędzy literacką a potoczną czeszczyzną. I mów śmiało po czesku!

Język mówiony i pisany to nie wszystko. Pozostaje jeszcze komunikacja niewerbalna. Jeśli znasz czeski animowany serial Sąsiedzi, zauważysz, że bohaterowie wykonują często typowy gest – wahadłowy ruch ramienia zgiętego w łokciu z zaciśniętą pięścią od boku w stronę brzucha. Tak Czesi okazują zadowolenie z dobrze wykonanej pracy.

Chcesz poznać podstawy języka czeskiego? Wybierz sprawdzoną metodę.

Czeski. Kurs podstawowy

To propozycja dla osób zaczynających naukę języka czeskiego, jak i tych, którzy mają pewne podwaliny językowe. Jedni i drudzy znajdą tu m.in. 1500 słów i zwrotów po czesku, ciekawostki o kulturze czy podstawy czeskiej gramatyki. Obierz językowy kierunek na czeski!

Poziom:

A1

44,90 zł

Przejdź do produktu

Wymowa w języku czeskim

Czeski jest językiem melodyjnym, a wymowa czeskich słówek nie powinna stanowić dla Polaków większego problemu. Pamiętaj jednak o kilku ważnych zasadach i różnicach, a wkrótce będziesz mówić i pisać jak nasi południowi sąsiedzi.

W języku czeskim akcent jest stały i pada na pierwszą sylabę. To tzw. akcent inicjalny, gdzie przyimki jednosylabowe w połączeniu z rzeczownikiem tworzą całość akcentową (akcent pada na przyimek), np. do školy ['doškoli] – do szkoły, na stole ['nastole] na stole, ve skříni ['veskršíňi] – w szafie, za domem ['zadomem] – za domem.

Samogłoski w języku czeskim

    • W czeskim alfabecie spotkasz samogłoski krótkie: a, e, i, o, u oraz samogłoski długie: á, é, í, ó, ú (ů). Samogłoski długie oznaczane są ukośną kreską nad literą (tzw. čárka) i wymawiane są dłużej. Długość samogłoski jest bardzo istotna, ponieważ często decyduje o znaczeniu wyrazu np. být (być) – byt (mieszkanie), pracuji (pracuję) – pracují (pracują).

    • ú / ů – długie u oznaczane jest albo kółeczkiem (tzw. kroužek), albo ukośną kreseczką (tzw. čárka). Litera ú występuje często na początku wyrazów (np. úřad – urząd). Warto zapamiętać jednak, że żadne czeskie słowo nie zaczyna się od ů.

    • ě – po spółgłoskach p, b,v, f wymawiamy jak ie (np. běh [bieh] – bieg). W połączeniach dě, tě, ně spółgłoski ulegają zmiękczeniu i wymawiamy je odpowiednio: die, tie, nie. Szczególna jest wymowa połączeń ě ze spółgłoską m (np. město [mńesto] – miasto, a mě wymawiaj jak mńe).

Spółgłoski w języku czeskim

    • możemy podzielić na trzy grupy: twarde: h, ch, k, r, d, t, n; miękkie: ž, š, č, ř, c, j, ď, ť, ň oraz neutralne: b, f, l, m, p, s, v, z.

    • ř – przypomina polskie rz, ale wymaga innego ułożenia języka – bliżej podniebienia, przy jednoczesnej wibracji koniuszka języka. Czesi odróżniają w wymowie ř i ž.

    • r, l – są sylabotwórcze, wymawiamy je więc wyraźnie i nie pomijamy (np. w słowie jablko wymawiamy wyraźnie zarówno b jak i l).

    • h, ch – h wymawiane jest dźwięcznie, krtaniowo, natomiast ch jest bezdźwięczne. Wymowa tych głosek jest istotna, ponieważ w zależności od danej spółgłoski zmienia się znaczenie wyrazu np. hlad (głód) – chlad (zimno).

    • grupy kv, sv, tv wymawia się z dźwięcznym v (np. słowo květ wymawiamy kwiet, w przeciwieństwie do polskiego słowa kwiat, gdzie w traci dźwięczność i wymawiane jest jak f).

    • pě, bě, fě, vě, mě – w tych przypadkach wymawia się twarde spółgłoski ze wstawioną głoską j lub ň:, np. pěna [pjena] – piana, pět [pjet] – pięć, úspěch [úspjex] – sukces, zpěvák [spjevák] – śpiewak.

    • podwojone spółgłoski (tzw. geminaty), w przeciwieństwie do języka polskiego, są wymawiane jako jedna spółgłoska: Anna [ana] – Anna, denní [deňí] – dzienny, kamenná [kamená] – kamienna, měkký [mňekí] – miękki.

Poznaj więcej wskazówek dotyczących wymowy i wykonaj ćwiczenia, dzięki którym będziesz rozmawiać z Czechami bez problemu »

Wgryź się w język czeski i ucz się aktywnie za pomocą ćwiczeń!

Czeski nie gryzie!

Oto przepis na twój językowy sukces: solidna porcja słówek, gramatyka w pigułce, ciekawe dialogi i testy podsumowujące oraz gotowe zwroty konwersacyjne. Jeśli ci mało, ćwicz prawidłową wymowę i rozumienie ze słuchu, dzięki nagraniom profesjonalnych native speakerów. Polub się z czeskim – od dzisiaj i na zawsze!

Poziom:

A1

31,43 zł 44,90 zł

Przejdź do produktu

Czeska gramatyka

Gramatyka w języku czeskim ma wiele punktów stycznych z polską gramatyką. Przede wszystkim czeski jest językiem fleksyjnym, co w praktyce oznacza, że trzeba poświęcić nieco czasu na poznanie odmiany chociażby czasowników. Podobnie jak w polskim, Czesi mają siedem przypadków odmiany rzeczowników (jednak kolejność przypadków jest nieco inna niż w języku polskim). 

Porównując odmianę polskich rzeczowników i czasowników do czeskich, już na pierwszy rzut oka widać, że odmiana w języku czeskim jest bogatsza i bardziej różnorodna, a przy tym niektóre końcówki brzmią jak polskie błędy językowe, np. polskie prosimy to po czesku prosím. Opanowanie kilku podstawowych wzorów odmiany rzeczowników w języku czeskim pozwala jednak na dość sprawne dostosowywanie prawidłowych form danego rzeczownika lub czasownika do wymaganych w zdaniu przypadków czy osób. 

Co ciekawe, w języku czeskim proste pytania (na które możesz odpowiedzieć tak lub nie) powstają przy zastosowaniu odpowiedniej intonacji, bez użycia słówka „czy”. Zachowują przy tym szyk zdania twierdzącego, np.

Co ciekawe, w języku czeskim proste pytania (na które możesz odpowiedzieć tak lub nie) powstają przy zastosowaniu odpowiedniej intonacji, bez użycia słówka „czy”. Zachowują przy tym szyk zdania twierdzącego, np.

Půjdeme do kina. – Pójdziemy do kina.

Půjdeme do kina? – Pójdziemy do kina?

Chcesz szybko ogarnąć podstawy czeskiej gramatyki i komunikować się po czesku w każdej sytuacji? Sprawdź Czeski. Kurs podstawowy »

Strzeż się czeskich fałszywych przyjaciół

Każda nowa znajomość wymaga odrobiny ostrożności, także znajomość języka czeskiego. Są w języku czeskim słowa, które tylko z pozoru mogą wydawać się nam znajome, bo brzmią i wyglądają jak słowa w języku polskim. Automatycznie zatem przypisujemy im dokładnie takie samo znaczenie jak w naszym ojczystym języku. W wielu przypadkach jednak może to prowadzić do nieporozumień i czasem całkiem wesołych pomyłek. Sprawdź poniższe przykłady tzw. fałszywych przyjaciół w języku czeskim – wyrazów, które brzmią jak słowa w języku polskim, ale oznaczają coś zupełnie innego. Baw się językiem i ucz czeskiego z przyjemnością!

Wybierasz się na city break do Pragi? Poznaj czeskie zwroty i wyrażenia. Mów po czesku bez barier »

Język czeski to prawdziwa językowa przygoda! Choć na początku może wydawać ci się nieco obcy, to po chwili zaczniesz dostrzegać podobieństwa łączące go z językiem polskim. Ucząc się języka czeskiego miej otwarte serce i gotowość do eksperymentowania. A przede wszystkim dozę humoru. 

Czeski Kurs podstawowy

Poziom

• A1 - A2

Cena 44,90 zł

Dodaj do koszyka Dodano do koszyka

• -30%

-30%

Czeski nie gryzie! Wydanie 3.

Poziom

• A1 - A2

Cena podstawowa 44,90 zł Cena 31,43 zł

Dodaj do koszyka Dodano do koszyka

• -35%

-35%

Czeski. Rozmówki na każdy wyjazd

Poziom

• A1

Cena podstawowa 19,99 zł Cena 12,99 zł

Dodaj do koszyka Dodano do koszyka