Wakacje w Chorwacji - podstawowe zwroty, zasady wymowy i cenne wskazówki

Jadąc na wakacje do Chorwacji, nie musisz perfekcyjnie znać chorwackiego, gdyż większość mieszkańców posługuje się angielskim. Jednak warto znać podstawowe zwroty, takie jak "dziękuję" czy "dzień dobry" po chorwacku, bo to z pewnością wzbudzi więcej sympatii w miejscowych. Dlatego polecamy nauczyć się najważniejszych słów i wyrażeń po chorwacku.

Poniżej przedstawiamy:
• 10 zasad, których znajomość ułatwi podróż i pobyt w Chorwacj
• 10 podstawowych zwrotów w języku chorwackim - używaj ich, a poczujesz się (prawie) jak Chorwat
• alfabet chorwacki oraz wymowę poszczególnych liter
• zasady wymowy języka chorwackiego
• podstawowe wyrażenia w języku chorwackim

10 zasad, których znajomość ułatwi podróż i pobyt w Chorwacji

1. Jeśli chcesz zdobyć sympatię mieszkańców Chorwacji, spróbuj porozumiewać się w ich języku ojczystym. Z uwagi na duże podobieństwo polskiego i chorwackiego warto poznać podstawy języka Chorwatów, żeby móc komunikować się na podstawowym poziomie.

2. Ze względu na pułapki językowe nieraz można znaleźć się w zabawnej, a nawet kłopotliwej sytuacji. Wyraz polako znaczy „powoli”, „spokojnie”; čime se baviš? – „czym się zajmujesz?”. Chorwackie pravo oznacza po polsku „prosto”; zaś polskie „w prawo” odpowiada chorwackiemu desno. Po chorwacku jagoda to po polsku „truskawka”. Jeśli chcemy zapytać o drogę, uważajmy – droga po chorwacku to „narkotyki”, więc pytajmy o put.

3. Nawet w najmniejszej miejscowości turystycznej znajduje się centrum informacji turystycznej (Turistički informativni centar), gdzie można dowiedzieć się więcej o lokalnych wydarzeniach kulturalnych, imprezach sportowych i turystycznych. Punkty te pośredniczą również w znalezieniu zakwaterowania. Turysta może wybierać pomiędzy hotelami różnej kategorii (od 1 do 5 gwiazdek), pensjonatami, apartamentami, kwaterami prywatnymi, motelami dla zmotoryzowanych, kempingami i schroniskami młodzieżowymi.

4. Opłata klimatyczna (taksa pobytowa) jest obowiązkowa i wynosi kilka kun dla osób dorosłych na dzień. Jej wysokość zależy od terminu oraz miejsca pobytu w Chorwacji. Młodzież w wieku od 12 do 18 lat obejmuje zniżka 50%, dzieci poniżej 12 roku życia nie podlegają opłacie.

5. Wybierając się na plażę, należy pamiętać o nakryciu głowy, koszulce chroniącej przed słońcem, kremie ochronnym, a poza sezonem letnim o piance do pływania. Przyda się też gruba karimata oraz chroniący przed słońcem namiocik dla dziecka. Ponieważ większość plaż i zejść do morza jest kamienista, a na dzikich plażach można się natknąć na jeżowce, najlepiej zaopatrzyć się w obuwie do pływania.

6. Jeśli będąc na wymarzonym urlopie w Chorwacji, chciałbyś trochę oszczędzić, staraj się robić zakupy w supermarketach. Wszystkie produkty można dostać w przystępnych cenach w sieci o nazwie Konzum. Na kempingach warto wynająć lodówkę i trzymać w niej chłodne napoje.

7. Chorwaci są bardzo towarzyskim i gościnnym narodem. Celebrują przeróżne okazje w domu lub w restauracjach, zasiadając zazwyczaj za suto zastawionym stołem. Przed posiłkiem mówią dobartek, co odpowiada polskiemu „smacznego”. Tradycyjny obiad rozpoczynają kieliszkiem rakii (rakija – wódka, często domowej roboty) i przystawką (predjelo), później podaje się zupę (juha) i drugie danie (glavno jelo) oraz sałatkę (salata). Do obiadu pije się zazwyczaj wino, piwo lub wodę mineralną. Obiad kończy się deserem (desert) najczęściej w postaci ciasta i kawy (kolač i kava).

8. Chorwaci piją wodę z kranu, która nadaje się do spożycia na terytorium całego kraju. Jest ona bezpłatna, więc nie będzie nietaktem, jeśli w restauracji do lodów lub ciasta poprosisz o podanie kranówki.

9. Turystom z Polski, którzy znaleźli się w trudnych sytuacjach, a z uwagi na barierę językową nie są w stanie sobie sami poradzić, pomocy udzielają polscy policjanci oddelegowani do pracy w Chorwacji. Odwiedzają pola namiotowe, przystanie portowe, plaże, okolice pubów i restauracji, hotele oraz pensjonaty. Uczestniczą również w kontrolach drogowych, informują turystów o możliwości skorzystania z ich pomocy oraz  sposobach kontaktu z najbliższą placówką dyplomatyczną.

10. Na terytorium Chorwacji znajduje się 300 darmowych punktów dostępu do internetu wi-fi. Dzięki temu można podczas urlopu komunikować się z rodziną i przyjaciółmi w Polsce, kiedy się tylko zapragnie. Ułatwi to, w razie potrzeby, kontakt w obowiązkach służbowych.

10 podstawowych zwrotów w języku chorwackim - używaj ich, a poczujesz się (prawie) jak Chorwat

Alfabet chorwacki oraz wymowa poszczególnych liter

Język chorwacki zalicza się do grupy języków słowiańskich. Po krótkim okresie osłuchania się może być zrozumiały dla Polaków, a po zapoznaniu się z ogólnymi regułami, można się próbować w nim komunikować. Cechą charakterystyczną języka chorwackiego jest pisownia fonetyczna, czyli pisze się tak, jak się mówi, co znacznie ułatwia naukę tego języka.

Język chorwacki jest zapisywany literami łacińskimi. Na alfabet chorwacki składa się 27 znaków pojedynczych i trzy znaki podwójne (lj, nj, dž), co łącznie daje 30 głosek.

Samogłoski

Samogłoski a, e, o, u, i wymawiane są podobnie jak w języku polskim. Język chorwacki nie ma samogłoski y oraz nosowych ę i ą.

Nie występują dyftongi: au, ao, ae, eu, ou. Samogłoski w takim zestawieniu wymawiane są każda z osobna: napisa-o (napisał), čita-onica

(czytelnia), ora-o (orzeł), jedana-est (jedenaście). Wyjątkiem są wyrazy pochodzenia obcego jak Austria, auto, hauba (maska samochodu).

Spółgłoski

Spółgłoski b, c, d, f, g, k, l, m, n, p, s, t, z wymawiane są podobnie jak w języku polskim. Chorwacki nie ma spółgłosek odpowiadających polskiemu ł oraz ś i ź.

Polskiej spółgłosce r odpowiada chorwacka głoska r, jednakże w niektórych pozycjach pełni ona funkcję samogłoski (tzw. r zgłoskotwórcze). Najczęściej występuje między dwiema spółgłoskami w wyrazach jednosylabowych, takich jak smrt (śmierć), prst (palec), krv (krew), vrh (szczyt), vrt (ogród), jak również na początku wyrazu rđa (rdza). Wymawiamy je tak, jakby przed r znajdowała się zredukowana samogłoska „y”.

Wymowa spółgłosek w języku chorwackim

Zwróć uwagę na wymowę poniższych spółgłosek:

Spółgłoski twarde nie ulegają zmiękczeniu przed samogłoską i tak jak w języku polskim (por. pol. lipa, wiosna, cielę). Chorwackie ništa (nic) wymawia się jak n-išta, zima (zima) jako z-ima.

W odróżnieniu od języka polskiego spółgłoski dźwięczne nie tracą dźwięczności na końcu wyrazu. Bezdźwięczne wymawianie tych spółgłosek może spowodować zmianę znaczenia wyrazu.
Por. rad (praca) – rat (wojna)
kad (kiedy) – kat (piętro)

Dźwięczna spółgłoska v (w) pomiędzy spółgłoskami bezdźwięcznymi nie traci dźwięczności (ovca – owca, svitak – zwój, stvoriti – stworzyć)
i nie przechodzi w „f”, jak w języku polskim.

Podstawy komunikacji - wyrażenia w języku chorwackim, które musisz znać

Na powitanie i na pożegnanie członkowie rodziny i przyjaciele wymieniają zwyczajowo tylko dwa pocałunki w policzek. Trzeci pocałunek nie będzie mile widziany.

Zdania, które będziesz najczęściej słyszeć w trakcie pobytu w Chorwacji:

Przydatne wyrażenia w języku chorwackim

Trudności w porozumiewaniu się - zdania po chorwacku, które będziesz najczęściej wypowiadać

Zaprzyjaźnienie się z Chorwatami nie jest trudne, gdyż są narodem otwartym, ekspresyjnym, serdecznym i lubią Polaków. Ich temperament w połączeniu z gościnnością sprawi, że każdy podróżnik poczuje się jak w domu, a to już pierwszy krok do przejścia „na ty”.